KTO ZNAJDUJE, ŹLE SZUKAŁ

spektakl w wykonaniu Doroty Abbe
w reżyserii Leny Frankiewicz
wg życia i twórczości Agłaji Veteranyji

Premiera: 10, 11 maja 2011 w Teatrze Konsekwentnym

Opis spektaklu:

„Kto znajduje, źle szukał”- czyli przychodzi Autorka do Aktorki.
Kiedy pewnego letniego popołudnia Dorota Abbe (do niedawna aktorka wrocławskiego Teatru Współczesnego) trafiła na ten tytuł w księgarni Tarabuk, nie miała wątpliwości, że „trzeba będzie coś z tym zrobić”. Książka Agłaji Veteranyji - zmarłej samobójczą śmiercią pisarki rumuńskiego pochodzenia (znanej w Polsce głównie dzięki powiesci „Dlaczego dziecko gotuje się w mamałydze”) - okazała się byc dość obszernym zbiorem miniatur, monologów oraz wspomnień o Agłaji i stała się punktem wyjścia do scenariusza spektaklu.
Poprzez serię obrazów będących rodzajem inwentaryzacji życia i twórczości Veteranyji chcemy przeprowadzić coś na kształt rewizji Autorki za pośrednictwem Aktorki. Próbujemy dociec motywacji, szukamy tropów nie podważając i nie oceniając ich. Niektóre wydają się aż nazbyt oczywiste, inne natychmiast zakłamują poprzednie. Wchodząc w cudzą skórę spekulujemy na temat tego, co dzieje się w umyśle człowieka w ciągu ostatnich sekund życia.

Jednocześnie nieustannie badamy, co dla aktora znaczy wziąć na siebie czyjś los, przeszczepić mu cudzy język, na ile aktor jest w stanie utożsamić się z tekstem – przy czym staramy się nie tyle „stworzyć postać” czy grać Agłaję, ile stale konfrontować Autorkę z Aktorką - czemu smaku dodaje fakt, że sama Veteranyji skończyła szkołę aktorską i przez wiele lat wykładała aktorstwo.

Wisielczy humor zamiast tabletek przeciwbólowych.
To, co nas najbardziej pociąga, to nieustanne oswajanie tego centralnego motywu twórczości Veteranyji jakim jest śmierć poprzez absolutnie wspaniały czarny humor. Werner Morlang skomentował niegdyś, że „jej słowa idą wręcz dramatycznie na całość”. W pracy nad spektaklem ma się nieodparte wrażenie, że Agłaja za pośrednictwem Doroty i poprzez ten dziwaczny, specyficzny język w jakiś absurdalny sposób „odkleja się „ od tak zwanej obiektywnej rzeczywistości. Jednocześnie makabreska dziecka gotującego się w mamałydze pozwala oswoić jej tkwiącą dużo głębiej udrękę samotnego dzieciństwa spędzonego pomiędzy wozem cyrkowym a internatami, do których posyłali ją występujący w cyrku rodzice.

Kto mnie źle rozumie, rozumie mnie prawidłowo.
Nieustanne rozliczanie się z przeszłością i z własną rodziną podszyte jest u Veteranyji powoływaniem do życia coraz to nowych pękających, duszących się, wypadających z okien postaci, uśmiercaniem żywych i jednocześnie obdarzeniem głosem umarłych, tworzeniem rozmaitych wariantów biografii puentowanych tnącymi jak brzytwy zdaniami:
„NIE MAM NIC DO POWIEDZENIA, ALE MÓWIĘ TO WYRAŹNIE”
„KTO MNIE ŹLE ROZUMIE ROZUMIE MNIE PRAWIDŁOWO”
"JEŚLI SĄDZISZ, ŻE JESTEŚ KIMŚ, PRZESTAJESZ SIĘ STAWAĆ”
- to tylko niektóre z nich.
Sama Agłaja podkreślała, że jednym z najistotniejszych elementów jej pisania jest Przemilczenie, które jest świadomym, twórczym aktem zakładającym świadome p o m i n i ę c i e tego, co ukryte najgłębiej.

Pewne Kobiety
Żeński skład ekipy powołanej do tego projektu pozwala nam integrować się z Agłają poprzez kilka wariantów kobiecej wrażliwości. Reżyserią projektu zajęła się Lena Frankiewicz, scenografią Melania Muras, nad dźwiękiem czuwa Maja Prochowicz a animacje przygotowuje utalentowana studentka Łódzkiej Filmówki Natalia Bucior.